Chałka świąteczna puszysta z rodzynkami dla 10 porcji, 25 minut przygotowania, 30 minut pieczenia, 145 minut łącznie. Miękkie ciasto drożdżowe z mlekiem, masłem, rodzynkami i szczyptą korzennych przypraw. Złocista skórka, delikatny miąższ, idealna na świąteczne śniadanie lub słodki podwieczorek. Można mrozić i przygotować dzień wcześniej.
Piekłem tę chałkę wielokrotnie w pracy zawodowej, dopracowując czas wyrastania i strukturę ciasta, aby zawsze pozostawała miękka i sprężysta. Wiem, jak kontrolować drożdże, wyrabianie i składniki wzbogacające, żeby uzyskać idealny efekt.
PEKIS – profesjonalny szef kuchni i autor przepisów z ponad 25-letnim doświadczeniem, specjalizujący się w kuchni europejskiej i międzynarodowej.
Miękka chałka na świąteczne śniadanie
Puszysty, słodki wypiek z rodzynkami na zimowe poranki
Chałka świąteczna puszysta z rodzynkami to miękki, delikatnie słodki wypiek drożdżowy, który idealnie sprawdza się na grudniowe śniadania, podwieczorki lub jako jadalny prezent na Mikołajki i Boże Narodzenie. Dzięki dodatkom takim jak masło, mleko, rodzynki i szczypta korzennych przypraw ciasto zyskuje elastyczną strukturę i aromat charakterystyczny dla zimowych wypieków. Po upieczeniu ma lśniącą, złocistą skórkę i miękki, sprężysty miąższ, który smakuje doskonale zarówno na ciepło, jak i po wystudzeniu.
Krótka historia chałki świątecznej
Chałka ma swoje korzenie w tradycji żydowskiej, ale w Polsce stała się także częścią bożonarodzeniowego i mikołajkowego stołu. W wielu regionach łączy się ją z zimowymi zwyczajami – pieczona z bakaliami symbolizuje obfitość, a delikatny skręt ciasta ma kojarzyć się z domowym ciepłem i ręcznym rzemiosłem.
Dlaczego pokochasz ten przepis
- Miękka i sprężysta struktura dzięki ciastu wzbogaconemu masłem i jajkiem
- Delikatnie słodki smak, pasujący do dżemu, miodu i masła
- Sprawdza się zarówno na śniadanie, jak i do kawy lub herbaty
- Idealna do mrożenia – zachowuje świeżość po odmrożeniu
- Pięknie prezentuje się na świątecznym stole
Wpływ składników na efekt końcowy
Mleko nadaje ciastu wilgotności, masło zapewnia miękkość, a rodzynki dodają naturalnej słodyczy i świątecznego charakteru. Odpowiedni czas wyrastania sprawia, że chałka jest lekka i napowietrzona. Dzięki jajku ciasto uzyskuje złotą barwę, a użycie drożdży nadaje mu odpowiednią elastyczność.
Teraz warto poznać więcej świątecznych wypieków na słodko:
Zobacz krok po kroku, jak przygotować klasyczne pieczywo mikołajkowe:
Pieczywo św. Mikołaja – przepis Grittibänz krok po kroku
Jeżeli lubisz korzenne słodkości, sprawdź też ten przepis:
Ciasteczka na Mikołajki – korzenny przepis na speculoos
A jeśli szukasz innej formy słodkiego bochenka:
Chleb św. Mikołaja – miękki słodki bochenek (przepis)
Sekcja przechowywania i przygotowania z wyprzedzeniem
Chałka zachowuje świeżość przez 2–3 dni, jeśli przechowujesz ją owiniętą w czystą ściereczkę lub w pojemniku hermetycznym. Pokrojone kromki można zamrażać – po rozmrożeniu w temperaturze pokojowej nadal są miękkie i elastyczne. Ciasto drożdżowe można też przygotować dzień wcześniej, przechowując je w lodówce na powolnym wyrastaniu – dzięki temu chałka będzie bardziej aromatyczna i wygodna do upieczenia rano.
Sekcja ze składnikami, procesem i świątecznym kontekstem
To wypiek, który łączy proste techniki pracy z ciastem drożdżowym z urokiem domowego pieczenia. Jest jednocześnie elegancki, tradycyjny i przyjazny dla początkujących, a jego forma i smak sprawiają, że pasuje zarówno na Mikołajki, Boże Narodzenie, jak i zimowy brunch.
Podoba Ci się ten przepis? Skopiuj go i zapisz – do kuchni, zeszytu lub na bloga.
- Aktywuj drożdże:
W małej misce wymieszaj 7 g suchych drożdży z 120 ml ciepłego mleka. Odstaw na 5–7 minut, aż pojawi się piana. Powierzchnia powinna być lekko bąbelkowa – jeśli nie, drożdże mogą być nieaktywne. - Połącz składniki suche:
Do dużej miski wsyp 500 g mąki pszennej, 70 g cukru, 6 g soli, 3 g cynamonu i 1 g kardamonu. Wymieszaj trzepaczką lub łyżką. - Połącz składniki mokre z suchymi:
Do miski ze składnikami suchymi dodaj spienioną mieszankę drożdżową, pozostałe 120 ml ciepłego mleka, 60 g masła i 1 jajko. Wyrabiaj hakiem do ciasta na niskich obrotach przez 2 minuty lub zacznij wyrabiać ręcznie do połączenia składników. - Wyrób ciasto na gładko:
Zwiększ prędkość miksera do średniej lub wyrabiaj ręcznie przez 7–10 minut, aż ciasto będzie elastyczne, miękkie i lekko lepkie. Jeśli jest zbyt suche, dodaj 1 łyżkę mleka. Powinno dać się rozciągnąć bez rozdzierania. - Dodaj rodzynki:
Delikatnie zagnieć 75 g rodzynek w ciasto, aż zostaną równomiernie rozłożone. Ciasto powinno pozostać miękkie i sprężyste. - Pierwsze wyrastanie:
Uformuj kulę, przełóż do naoliwionej miski, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 60 minut, aż podwoi objętość. Ciasto powinno być napowietrzone i sprężyste przy dotknięciu. - Formowanie chałki:
Wyrośnięte ciasto przełóż na oprószony mąką blat. Podziel na 2 części i uformuj w bochenki lub zapleć w chałkę. Ułóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, zostawiając odstęp. - Drugie wyrastanie:
Przykryj ciasto ściereczką i odstaw na 30 minut, aż lekko się napuszy i będzie sprężyste w dotyku. - Wierzch i pieczenie:
Rozgrzej piekarnik do 180°C (termoobieg). Posmaruj chałki 1 żółtkiem wymieszanym z 1 łyżką wody. Posyp 15 g płatków migdałowych. Powierzchnia powinna być lśniąca. - Pieczenie:
Piecz 25–30 minut, aż chałka będzie złocista. Gdy postukasz spód, powinien być pusty w dźwięku. Jeśli jeszcze blada, piecz 2–3 minuty dłużej. - Studzenie:
Przełóż na kratkę i studź co najmniej 30 minut, aby nie stała się wilgotna w środku.
FAQ questionCzy mogę zrobić chałkę bez rodzynek?
Tak, rodzynki można pominąć lub zastąpić żurawiną, skórką pomarańczową albo czekoladą. Tekstura chałki się nie zmieni, a smak będzie zależał od wybranego dodatku.
FAQ questionDlaczego ciasto nie wyrosło?
Najczęściej powodem są nieaktywne drożdże lub zbyt zimne mleko. Upewnij się, że drożdże były świeże, a mleko miało ok. 38°C. Ciasto powinno rosnąć w ciepłym miejscu, bez przeciągów.
FAQ questionJak przechowywać chałkę, żeby była świeża?
Przechowuj w szczelnym pojemniku lub zawiniętą w bawełnianą ściereczkę przez 2–3 dni. Możesz też pokroić ją na kromki, zamrozić i rozmrażać pojedynczo – po rozmrożeniu pozostaje miękka.
FAQ questionCzy można zamrozić surowe ciasto?
Tak, uformowane ciasto po pierwszym wyrastaniu można zamrozić na 1–2 miesiące. Po rozmrożeniu w lodówce przez noc i doprowadzeniu do temperatury pokojowej należy je upiec zgodnie z przepisem.
FAQ questionJaką mąkę najlepiej użyć do chałki?
Najlepiej sprawdza się mąka pszenna typ 450–550. Możesz użyć mąki chlebowej, ale chałka będzie wtedy mniej delikatna i bardziej zbita.
FAQ questionSkąd mam wiedzieć, że chałka jest dobrze upieczona?
Spód chałki powinien brzmieć pusto po stuknięciu, a wierzch być złocisty. Możesz też sprawdzić temperaturę wnętrza – powinna wynosić ok. 88–90°C.
FAQ questionCzy można przygotować chałkę w wersji bezglutenowej?
Tak, z użyciem mieszanki mąk bezglutenowych 1:1 i dodatkiem gumy ksantanowej. Struktura będzie mniej elastyczna, ale smak pozostanie przyjemny i lekko słodki.
Najważniejsze zalety chałki świątecznej z rodzynkami
Chałka świąteczna puszysta z rodzynkami to miękki, delikatny wypiek drożdżowy z lekko słodkim smakiem i aromatem korzennych przypraw. Dzięki prostemu składnikowi bazowemu, jak mąka pszenna, mleko, masło, jajko i rodzynki, uzyskuje się idealnie elastyczne ciasto, które po upieczeniu zachowuje sprężystość i piękną złocistą skórkę. Cały proces przygotowania trwa około 145 minut, z czego tylko 25 minut to aktywna praca – resztę czasu zajmuje wyrastanie i pieczenie. To świetny wybór dla każdego, kto szuka domowego wypieku w świątecznym klimacie, a jednocześnie nie chce spędzać długich godzin w kuchni.
Możliwości modyfikacji i dopasowania do diety
Chałka świetnie znosi proste zamiany składników:
- Można ją przygotować jako wersję bez nabiału, zastępując mleko napojem roślinnym, a masło margaryną.
- Do zrobienia edycji bezglutenowej wystarczy użyć mieszanki mąk bezglutenowych z dodatkiem gumy ksantanowej.
- Wersja bez orzechów polega na pominięciu migdałów lub zastąpieniu ich cukrem perlistym.
Dzięki temu wypiek pozostaje dostępny także dla osób z nietolerancjami pokarmowymi, a przy tym zachowuje swoją miękkość i smak.
Jak serwować i kiedy podawać
Najlepiej smakuje świeża, lekko ciepła, podana z masłem, konfiturą lub miodem. Jej struktura sprawia, że nadaje się także do słodkich tostów francuskich lub jako baza do deserowych kanapek. To klasyczny element stołu podczas Mikołajek, Bożego Narodzenia i zimowych śniadań w rodzinnym gronie. Może być również pięknym, domowym prezentem – zaplatana chałka owinięta w papier i wstążkę robi wyjątkowe wrażenie.
Alergeny:
Zawiera gluten, jajka, mleko, orzechy (migdały).
Zamienniki:
- Bezglutenowe: użyj mieszanki bezglutenowej 1:1 z dodatkiem gumy ksantanowej – struktura będzie bardziej zbita.
- Bez nabiału: zamień mleko na napój owsiany, a masło na margarynę roślinną.
- Bez orzechów: pomiń migdały lub zastąp je grubym cukrem.
Witaminy i minerały (na porcję):
- Witamina B1 (0,1 mg) – wspiera metabolizm energii
- Witamina B2 (0,15 mg) – pomaga w przetwarzaniu składników odżywczych
- Wapń (35 mg) – wpływa na zdrowie kości
- Żelazo (1,2 mg) – wspomaga transport tlenu
- Magnez (15 mg) – wspiera układ nerwowy
Antyoksydanty (na porcję):
- Polifenole (30 mg) – działanie przeciwzapalne
- Flawonoidy (20 mg) – wspierają serce i odporność
- Karotenoidy (5 mg) – korzystne dla oczu i skóry
Przepisy warte wypróbowania
